14-07-2019
Het zorgpad 'Beter bewegen bij artrose' leidt tot minder diagnostiek aanvragen en tevreden patienten en professionals
Het zorgpad ‘Beter bewegen bij artrose’ dat in 2015 geïntroduceerd werd binnen de proeftuin Anders Beter is een vorm van substitutie gericht op het voorkomen van onnodige verwijzingen naar de tweede lijn door patiënten met artrose eerst de noodzakelijke zorg in de eerste lijn bij huisarts en fysiotherapeut aan te bieden. Onderzoekers van de Universiteit Maastricht (UM) evalueerden het zorgpad en presenteerden hun bevindingen in het rapport ‘Monitoring en evaluatie van substitutie van zorg in drie Limburgse proeftuinen’.
Ontwikkeling van het zorgpad
Het zorgpad is ontwikkeld door de Expertisegroep Artrose, bestaande uit vertegenwoordigers van MCC Omnes, huisartsen, fysiotherapeuten, de afdeling orthopedie van het Zuyderland Medisch Centrum en Burgerkracht Limburg. De aanleiding voor de ontwikkeling van het zorgpad is het feit dat bij patiënten met artrose aan de knie of heup meer beeldvormende diagnostiek (röntgenfoto’s en MRI’s) wordt uitgevoerd in de eerste lijn en meer wordt verwezen naar de specialist in de tweede lijn, dan in de richtlijnen van huisartsen, fysiotherapeuten en orthopeden wordt aanbevolen. Tevens wordt er vaak verwezen naar de fysiotherapeut zonder duidelijke vraagstelling. Gevolgen hiervan zijn dat de patiënt wordt onderworpen aan mogelijk onnodige beeldvormende diagnostiek en onnodig wordt belast met behandeling en er hierdoor ook nog onnodig hoge kosten worden gemaakt. Het doel van het zorgpad is daarom beeldvormende diagnostiek en behandeling bij patiënten met de diagnose artrose aan de knie of heup optimaal in te zetten.
Bevindingen
De onderzoekers van de UM laten in hun rapport zien dat het zorgpad inderdaad leidt tot minder aanvragen van knieartrose gerelateerde eerstelijnsdiagnostiek vanuit de huisartsen in de Westelijke Mijnstreek. In dezelfde periode is er geen afname zichtbaar van deze diagnostiek aanvragen in drie andere regio’s in Limburg. Vooralsnog heeft het zorgpad niet geleid tot een afname van het aantal verwijzingen naar de tweede lijn en is er geen toename in de zogenoemde hit ratio (het aantal gewrichtsvervangende operaties dat een orthopeed uitvoert) zichtbaar. Verder blijkt uit interviews met patiënten dat men tevreden is over de artrose zorg. Ook zorgprofessionals zijn grotendeels tevreden en hun verwachtingen van het effect van het zorgpad zijn positief.
De evaluatie levert echter ook een aantal aandachtspunten op voor het zorgpad. Zo verwijzen nog niet alle huisartsen conform het zorgpad, is nog niet iedereen doordrongen van het feit dat beeldvormende diagnostiek zelden nodig is, kan de communicatie tussen zorgprofessionals nog verbeterd worden en mag de stepped-care aanpak, waarbij gestart wordt met lichte interventies en waar nodig uitgebreid met zwaardere behandelmethoden, nadrukkelijker naar voren komen in de communicatie richting patiënten.
Toekomst
Naast het blijven organiseren van scholing voor huisartsen en fysiotherapeuten is de Expertisegroep Artrose druk bezig om de bevindingen van de UM te verwerken en bekijkt men de mogelijkheden om het zorgpad door te ontwikkelen en efficiënter in te richten. Daarnaast biedt het Anders Beter Centrum, waar sinds begin 2018 patiënten met schouder- en knieklachten – dus ook artrosepatiënten – naar verwezen kunnen worden, mogelijkheden om het aantal verwijzingen naar de tweede lijn te beperken.
